«رمز ریال» در راه بازار جهانی رمز ارزها

پایگاه خبری افق و اقتصاد- رئیس کل بانک مرکزی از راه‌اندازی رمزپول ملی با نام «رمزریال» و موافقت شورای پول و اعتبار با استفاده از آن خبر داد.

علی صالح آبادی که امروز در مراسم هفتمین همایش مالی اسلامی حضور داشت درباره رمز ارز ملی گفت: مقررات رمز ریال ملی در شورای پول و اعتبار تصویب شده و در آینده عملیاتی می‌شود و درخصوص دیگر رمز دارایی‌ها در دولت و کمیسیون‌های مربوطه در حال بررسی است.

او در تشریح اقدامات بانک مرکزی در حرکت به سمت بانکداری اسلامی اظهار کرد: سه سال است که شورای فقهی بانک مرکزی راه‌اندازی شده و اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است، اما این مقدمه‌ است و باید کارهای زیادی انجام شود.

صالح آبادی افزود: اخیراً نیز دستورالعمل شورای فقهی بانک مرکزی اصلاح شد و در کنار آن کارگروه تخصصی شورای فقهی در قم راه‌اندازی شد تا موضوعات با دقت بسیاری بررسی شود. بحث مهم دیگر این است که در نظام بانکداری آیا بانک ما اسلامی کار می‌کند یا نه و برای این کار مقرر شد مصوبه شورای فقهی چک لیست شود و بانک مرکزی بر آن نظارت کند.

به گفته او آموزش بانکداری اسلامی نیز اهمیت دارد زیرا ترویج بانکداری اسلامی به آموزش باز می‌گردد.

لیست بدهکاران عمده بانک‌ها در سامانه کدال منتشر می‌شود

صالح آبادی همچنین در پاسخ به اختلاف قیمت ارز سامانه نیما و آزاد و تاثیر آن بر بازار سرمایه گفت: معاملات در سامانه نیما براساس عرضه و تقاضا است و بانک مرکزی دخالتی در این امر ندارد اما اختلاف جزئی بین  سامانه نیما و بازار متشکل  طبیعی است زیرا در سامانه نیما حوالجات معامله می‌شود و معاملات عمده است و در بازار متشکل معاملات خرد است.

رئیس کل بانک مرکزی توضیح داد: سه درصد از منابع سپرده بانک‌ها باید به خرید اوراق مالی اسلامی که از نقدشوندگی بالایی برخوردار است اختصاص یابد و این به دلیل مدیریت نقدینگی است تا چنانچه بانک‌ها ناترازی نقدینگی داشته باشند این اوراق را در بازار بفروشند و برای مدیریت نقدینگی است.

او در خصوص تاکید رئیس جمهوری بر معرفی بدهکاران بانکی نیز گفت: لیست بدهکاران عمده بانک‌ها در صورت‌های مالی بانک‌ها در سامانه کدال منتشر می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: الزام بانک‌ها به رعایت شرایط را بیشتر خواهیم کرد تا تسهیلات خرد را پرداخت کنند و در آینده‌ای نزدیک مجموعه‌ای از شرایط را به شبکه بانکی ابلاغ خواهیم کرد تا در چارچوب مورد نظر فعالیت کنند.

سیاستگذاری برای فعالیت در بازار استخراج رمزارزها ضروری است

علاوه بر رئیس کل بانک مرکزی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این مراسم حضور داشت و گفت: اکنون در خصوص استخراج رمز ارزها قوانین مشخصی بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت برای صدور مجوز و راه اندازی مراکز استخراج قرار دارد، اما برای باقی موارد موضع مشخصی از سوی قانونگذار و سیاست‌گذار ارائه داده نشده است.

مجید عشقی با بیان اینکه رمز ارزها را می توان از دو دیدگاه مورد بررسی قرار داد و از آن به عنوان یک ارز یا دارایی نام برد افزود: اگر رمز ارز را به عنوان یک ارز در نظر بگیریم سیاست گذاری و نحوه استفاده و توسعه آن با بانک مرکزی و سازمان بورس است، اما طبق قانونی ورودی به آن نداریم.

عشقی بیان‌ کرد: تحولات بازار رمز ارزها سرعت بالایی دارد، در اتحادیه اروپا و سایر مراجعی که در خصوص ابزارها اظهار نظر می کنند، بحث دارایی بودن رمز ارزها مطرح است و از نظر اینکه این پدیده به عنوان دارایی تلقی شود، در حوزه ناظر بازار سرمایه قرار می گیرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: بحث های جدی و جمع بندی نشده ای وجود دارد، باید شورای فقهی بانک مرکزی و سازمان بورس در این زمینه بحث کنند تا بتوان با توجه به تحولات این حوزه متناسب با دستورالعمل ها و ابزارهایی که می توان بر روی این پدیده اظهار نظر کرد تصمیم گیری کنیم.

او گفت: اکنون حوزه رمز ارز باید در چند بعد مانند استخراج، معاملات، پلت فرم‌ها، انتشار رمز ارز در بازار داخلی توسط یک نهاد رسمی مورد بررسی قرار گیرد و تکلیف خود را مشخص کنیم.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در خصوص باقی موارد پیشنهادهایی باید ارائه و تصمیم گیری شود.

وی با بیان اینکه اکنون کل جمعیت کشور به صورت مستقیم و غیرمستقیم در بازار سرمایه حضور دارند، گفت: استفاده از برخی الگویتم‌های اجماع مانند الگوریتم بلاکچین یا سایر الگوریتم‌هایی که در حال توسعه هستند، در فرآیندهای بازار سرمایه باید مورد نظر قرار گیرد.

عشقی با تاکید بر اینکه فرصت های خوبی را در این زمینه می‌توان دنبال کرد و آنها را مورد استفاده قرار داد، افزود: در آینده نه چندان دور یعنی ۲ سال آینده مجبور هستیم از این فناوری ها استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه اکنون با معضلات جدی برای برگزاری مجامع شرکت ها روبه‌رو هستیم، گفت: شرکتی که دارای پنج میلیون سهامدار مستقیم است، هیچگاه نمی توان اقدام به برگزاری مجمع با اکثریت آرا کرد، به همین دلیل مجبور هستیم تا با تعدادی اندک سهامدار اقدام به برگزاری مجمع کنیم.

این مسئول با تاکید بر اینکه در این زمینه تجربه تشکیل مجامع شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت را داشته ایم، اظهار کرد: اواخر سال گذشته و ابتدای سال جاری این مجامع با حضور کمتر از یک دهم درصد سهامدار برگزار شد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: یکی از راه حل های جدی استفاده از فناوری هایی است که می توان از طریق آنها احراز هویت ها را انجام داد و امکان مشارکت گسترده طیف وسیعی از مردم را در یک رویداد فراهم کنیم.

وی بحث دیگر را مربوط به کاربرد الگوریتم‌های اجماع و بلاک‌چین در ثبت معاملات دانست و افزود: یکی از رویه هایی که بازارهای مالی در حال پیش روی به سمت آن است، ساده سازی معاملات است.

عشقی خاطرنشان‌کرد: هر چند نهادهای مختلفی برای انجام زنجیره معاملات مانند تسویه و پایاپای معاملات درگیر هستند اما اکنون به این سمت رفته ایم تا معاملات و تسویه را به نحوی ساده سازی کنیم که دیگر سرمایه‌گذار وجود این نهادها را احساس نکند و به راحتی معاملات را در کمترین زمان و با کمترین هزینه انجام دهد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: به احتمال زیاد در چند سال آینده مجبور خواهیم بود که دارایی های فیزیکی و اوراق بهادر را به صورتی در آوریم که نقل و انتقال آن راحت تر صورت گیرد و بتوان آن را در بستری که دارای بازیگران متعدد است، انجام دهیم.

وی با مرور اینکه ابزارهای بازار سرمایه باید براساس جمعیت حاضر در این بازار رونق پیدا کند و در غیر اینصورت با مشکلی مانند سال گذشته مواجه خواهیم شد، گفت: سال گذشته برای احراز هویت با بحران اجتماعی مواجه شدیم، ارائه خدمات به این تعداد از سهامداران در بستر فیزیکی و با ابزارهای قبلی امکان پذیر نیست و سهامداران را دچار چالش خواهد کرد.

عنوان «مال» برای رمزارزها منوط به قانون‌گذاری در این حوزه است

علاوه بر این، رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در این همایش رمز ارزها را پدیده‌ای نوظهور در کشور دانست و گفت: اگر قانون پشت رمز ارزها آمد و مجلس آن را تصویب کرد، در این صورت پشتوانه قانونی پیدا می‌کند و می‌توان از آن را به عنوان مال یاد کرد.

غلامرضا مصباحی مقدم با باین اینکه اکنون که صالح آبادی، سکانداری بانک مرکزی را به عهده گرفته است به محض ورود نخستین شورای فقهی بانک مرکزی را تشکیل داد افزود: او ایده‌هایی را مطرح کرد که نشان‌دهنده نگاه جدی وی به آینده و تحول جدی در زمینه به‌کارگیری مسائل اسلامی و بانکی است.

او گفت: دولت بارها از ابزارهای مختلف مالی بهره‌مند شده است، اکنون توسعه اندیشه و تفکر برنامه بانکداری اسلامی را در شورای فقهی بانک مرکزی شاهد هستیم.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: ارتقای جایگاه دبیرخانه شورای فقهی و فراهم کردن امکان نظارت بر اجرایی شدن مصوبات شورا در بدنه بانک ها از جمله مسایلی است که صالح آبادی آنها را مطرح و بستر لازم را برای پیاده کردن آن فراهم کرده است.

وی در ادامه با تاکید بر رمز ارزها اظهار کرد: رمز ارزها پدیده ای نوظهور هستند که برخی آن را ارز مجازی و دیجیتالی نام‌گذاری می‌کنند.

مصباحی مقدم با بیان اینکه انجام چنین نامگذاری جای تامل دارد و رمز ارزها از نظر ماهیت به عنوان یکی از فناوری های نوپا تلقی می‌شود، گفت: بنیان‌گذار آن مشخص نیست و هیچ‌گونه پشتوانه قانونی و حقوقی ندارد، همچنین دولت‌ها آن را به رسمیت نشناخته اند.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه نوسان شدید قیمتی از جمله مسایلی است که رمز ارزها با آن روبهرو هستند، ادامه‌داد: ۱۸۰ بانک مرکزی در جهان داریم؛ این در حالی است که بیش از ۵۰۰ هزار رمز ارز در دنیا وجود دارد، این رمز ارزها با ترکیبی از شفافیت در کمیت و تعداد ذی‌نفعان روبه‌رو هستند اما از نظر مالیت با برخی از ابهامات همراه است که باید برطرف شود.

وی با تاکید بر اینکه رمز ارزها هیچگونه منفعت مصرفی ندارند، گفت:  اگر رمز ارزها بتوانند تبدیل به پول رایج شوند، آن پول دارای منفعت خواهد شد و امکان واسطه برای مبادلات فراهم می‌شود؛ در غیر این صورت نمی‌توان اعلام کرد که رمز ارزها مال هستند.

مصباحی مقدم افزود: در صورتی که یک بانک مرکزی در جهان از جمله بانک مرکزی ایران اقدام به انتشار رمز ارز کند یا براساس توافق منطقه‌ای، چند کشور با یکدیکر پشتوانه یک رمز ارز شوند و قانونی تصویب شود که به رمز ارز اعتبار دهند، آن رمز ارز دارای ارزش و مال می شود.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه تا زمانی که قانون ملی و قاعده بین المللی پشتوانه رمز ارزها نباشد، مالیت آن جای تامل دارد، گفت: اینکه بخشی از مردم به آن اقبال پیدا کردند و اقدام به تولید یا خرید و فروش آن می‌کنند از کفایت لازم برای رسیدن به مالیت برخوردار نیست.

وی ادامه داد: آینده رمز ارزها مشخص نیست، نوسان این رمز ارزها از نظر ارزش یکی از مسایل مهم است و صعود و نزول شدید آن جای ابهام دارد.

مصباحی مقدم با بیان اینکه پول آن چیزی است که مقیاس سنجش ارزش و دارای مالیت باشد، گفت: رمز ارزها به شدت دارای نوسان هستند، به همین دلیل جایگاهی را به عنوان مقیاس نمی‌توانند احراز کنند.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: اگر قانون پشت رمز ارزها آمد و مجلس آن را تصویب کرد، در این صورت پشتوانه قانونی پیدا می کند و می توان آن را به عنوان مال شناخت.

او خاطرنشان‌کرد: اگر جمهوری اسلامی قانون گذاشت که مثلا از این رمزارزها برای واردات استفاده شود -که ظاهرا تصویب هم شده است- مانعی ندارد، چرا که اختصاص به تولیدکننده دارد و جای دیگری آن را مال می‌دانند و در ازای آن ارز می‌دهند.

مصباحی‌مقدم اضافه کرد: بنابراین هرچند رمزارزها مال نیست اما موضوع حق اختصاص است و به همین خاطر می‌توان این حق را با چیزی مبادله کرد و بهره گرفت.

او تصریح‌کرد: بنابراین واردات کالا و خدامات با استفاده از رمزارزهایی که ایرانی‌ها تولید کرده یا در بازارهای جهانی خریداری می‌کنند می‌تواند منشأ واردات باشد و منع شرعی ندارد.