بی سوادها شاغل ترند
زهرا افشاری
پایگاه خبری افق و اقتصاد – طبق گزارش های بازار کار فارغ التحصیلان، بیکاری دانشگاهیان تقریباً ۲ برابر بیسوادهاست. نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کارشناسی ۱۵ درصد و مشارکت آنها ۴۸ درصد است.
سالهاست بازار کار ایران با جمعیت انبوهی از فارغ التحصیلان دانشگاهی مواجه شده و صف طولانی از تقاضا برای کار هم شکل گرفته است. جوانانی که ویژگی مشترک همه آنها تحصیل دانشگاهی در رده های مختلف کاردانی تا دکترا بوده و تقریبا همگان از طرز فکر یکسانی نسبت به شغل و آینده کاری هم برخوردارند.
تا دهه ۶۰ تقریباً مشکل خاصی با عنوان اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در کشور وجود نداشت و حتی افراد دیپلمه نیز می توانستند به آسانی در مشاغل مختلف وارد شده و فعالیت کنند، اما امروز شرایط کاملاً تغییر یافته و افراد با مدارک کارشناسی تا دکترا نیز با چالش های فراوانی برای ورود به بازار کار مواجه اند.
کارشناسان می گویند اینکه چرا اقتصاد ایران به چنین وضعیتی دچار شده که توان جذب تقاضاهای شغلی موجود را ندارد و در نتیجه چند میلیون تقاضا برای کار شکل می گیرد به چند عامل بستگی دارد. اولا جهش یکباره میزان تولدها در دهه ۶۰ و رسیدن آنها به سن کار در دهه های ۸۰ و ۹۰، رشد نامناسب و ضعیف بنگاه های شغل ساز، ورشکستگی، تعدیل نیرو، در برخی موارد ورود تکنولوژی های نوین در کار، افزایش چشمگیر تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی و تغییر ذائقه آنها نسبت به کار؛ می توانند در ایجاد شرایط فعلی بازار کار ایران تاثیر مستقیم داشته باشند.
طاها رمضانی، مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت کار گفته در پاییز ۱۴۰۲نرخ بیکاری فارغ التحصیلان ۱۱.۴ درصد بوده و این نرخ بالاتر از نرخ بیکاری عمومی است که نیازمند برنامه ریزی ویژه برای اشتغال فارغالتحصیلان است.
به گفته وی در بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری فارغالتحصیلان در سال ۱۴۰۱نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کاردانی ۱۰درصد و نرخ مشارکت آنها معادل ۵۰درصد، نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کارشناسی ۱۵درصد و مشارکت آنها ۴۸درصد، نرخ بیکاری فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد ۹درصد و نرخ مشارکت بیش از ۶۸درصد و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دکترا ۳درصد با مشارکت بالای ۷۰درصد بوده است.
رمضانی در ادامه گفت: سال آینده علاوه بر تمرکز بر روی کمیت اشتغال که سالانه یک میلیون اشتغال است وارد مرحله برنامه ریزی در حوزه کیفیت اشتغال و مخاطبین ویژه اشتغال هم خواهیم شد. برای اولین بار امسال در نظر گرفتیم که به صورت متوسط ۲۵درصد از تعهد اشتغالی که استانها دارند مربوط به فارغ التحصیلان شود. بازار کار کشور را که در سالهای اخیر بررسی میکنیم ۲۵درصد شاغلان کشور، فارغ التحصیل هستند. اما اشتغالی که تا کنون دولت ایجاد میکرده کمتر از ۱۰درصد به فارغ التحصیلان اختصاص مییافت. امسال از همکارانمان در دستگاههای مختلف درخواست کردیم که باید خدمات اشتغال خود را به متوسط وضعیت بازار کار یعنی ۲۵درصد برسانند. اگر این اتفاق بیفتد حتماً جامعه فارغ التحصیلان ما این را احساس خواهند. احتمالا طرحهایی ایجاد خواهد شد که حتما فارغ التحصیلان در آن اشتغال پیدا کنند.
مدیر کل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: اینکه مشارکت جامعه فارغ التحصیل ما در بازار کار بالاتر است باید گفته شود. این نشان میدهد که فارغ التحصیلان وارد بازار کار می شوند و امید دارند که شغل پیدا کنند.