رشد شتابان بازار فولادهای پیشرفته
پایگاه خبری افق واقتصاد- مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان گفت: یکی از اهداف اصلی که در صنعت فولاد کشور باید مورد توجه قرار گیرد، تولید محصولات پیشرفته فولادی است که به سرمایهگذاری برای ایجاد زیرساخت و همین طور به وجود آمدن بازار مصرف آن در داخل کشور و بعد از آن راهیابی به بازارهای صادراتی نیاز دارد.
به گزارش پایگاه خبری افق واقتصاد ؛ علیرضا رحیم، مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان در دوازدهمین کنفرانس استیلپرایس با موضوع فولادهای پیشرفته که با حضور محمد مسعود سمیعینژاد رئیس هیئت عامل ایمیدرو و جمعی از مدیران شرکتهای بزرگ فولادی در هتل استقلال تهران برگزار شد، به ارائه گزارشی تحلیلی با عنوان ورود به تولید فولادهای پیشرفته با استحکام بالا AHSS پرداخت و تاکید کرد:
دوعامل اصلی که فولادسازان را برای تولید فولادهای خاص ترغیب کرد، بازار خودرو و همین طور مبحث انرژی بود که نیازمند فولاد با مقاومت بالا و وزن کم بودند.
به عبارت دیگر با افزایش سرعت تحولات صنعت فولاد در جهان و رشد تقاضا برای فولادهای پیشرفته استحکام بالا AHSS بازار جهانی فولاد تا سال ۲۰۳۵ بهطور مستمر در حال رشد خواهد بود؛ اما رشد بازار AHSS چند برابر سریعتر از فولاد معمولی پیشبینی شده است.
انگیزههای جهانی برای ورود به AHSS
فولادسازانی که دیرتر وارد این حوزه شوند، در آینده نزدیک از چرخه رقابت جهانی حذف خواهند شد. شرکتهای پیشروی جهان نظیر POSCO، ArcelorMittal، SSAB و Baowu با نسلهای جدید AHSS، توسعه IP، دیجیتالیزاسیون و همکاری مستقیم با خودروسازان، گامهای استراتژیک مهمی برای تصاحب بازار برداشتهاند.
چرا که تولید فولادهای پیشرفته، پایداری محیط زیست و ایمنی، نوآوری محصول، رقابتپذیری اقتصادی و کارایی انرژی را به همراه داشته و اثرات مثبت آن در صنعت خودرو و انرژی به وضوح قابل مشاهده است.
استراتژیهای غولهای فولاد جهان
شرکتهای پیشرو در صنعت فولاد برای تولید این دست از محصولات فولادی، استراتژی خاص خود را تدوین و تعریف کردند که میتوان به برخی از آنها همچون استراتژی همکاری مشترک با خودروسازان، نسلسازی، استراتژی مالکیت دانش و تکنولوژی، برندسازی محصول، حرکت به سمت نسل سوم AHSS برای رقابت با آلومینیوم و انطباق با اقلیم تولید اشاره کرد.
اثرات اجرای استراتژیهای یادشده برای تولید فولادهای AHSS مثبت بوده و در نهایت منجر به تضمین فروش محصولات برای بلندمدت و افزایش پایداری تولید و کاهش هزینه خواهد شد.
در حال حاضر نحوه ورود یک فولادساز به بازار AHSS در وهله نخست داشتن مشتری و بازار هدف است و روشی که از آن شرکتهای پیشرو استفاده کردند، اصطلاح چسبندگی به مشتری و تولید محصول مشترک با آنهاست.
نمونه بارز آن تولید ورقهای خاص برای تولید خودرو ولوو است که توسط یک شرکت فولادی که تنها ۸ میلیون تن ظرفیت تولید دارد، در حال انجام است؛ این دستاورد مهم برای فولادساز تنها با توافق تولیدکننده فولاد خاص و شرکت خودرویی حاصل شده است. ضمن اینکه بیش از ۹۰ درصد فروش شرکت SSAB و ۷۵ درصد فروش ArcelorMittal مربوط به AHSS است.
در کنار تمامی موارد یادشده، اختصاص بودجه به بحث تحقیق و توسعه یکی از مهمترین موضوعاتی است که توسط چندین شرکت بزرگ فولادی از جمله پوسکو، SSAB و آرسلورمیتال مورد توجه جدی قرار داشته و بودجههای چندصد میلیون دلاری و اختصاص بیش از ۳۰ دفتر تحقیقاتی در اقصی نقاط جهان را برای آن در نظر گرفتهاند.
چالشهای ایران در ورود به AHSS
در حال حاضر صنعت فولاد کشور با چالشهایی همچون عدم آمادگی زنجیره تامین و توزیع، کمبود فناوری و تجهیزات مناسب، ناپایداری کیفیت مواد اولیه، مقاومت ساختاری مشتریان صنعتی، عدم آگاهی و نبود دانش کافی در بازار و در نهایت لزوم سرمایهگذاری برای زیرساختها وجود دارد که امید میرود فولادسازان ایرانی نیز با حرکت به سمت تولید فولادهای پیشرفته حرکت کنند.
مزایای ورود ایران به حوزه AHSS
ورود به بازار تولید این محصولات حاشیه سود بالاتر، مزیت رقابتی فناورانه، ریسک کمتر در چرخه های رکودی، رقابت کمتر، جذب سرمایه گذار و شریک بینالمللی و اعتبار برند صنعتی را به همراه خواهد داشت. ارزش بازار جهانی AHSS از ۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ به ۱۰۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۵، با رشدی نزدیک به دو برابر کل بازار فولاد خواهد رسید.
منطقه آسیا اقیانوسیه بزرگترین بازار این محصول معرفی شده است.
در مقابل، ورود به AHSS مزایای مهمی چون حاشیه سود ۳۰ تا ۴۰ درصدی، افزایش چسبندگی مشتری، قراردادهای بلندمدت، امکان حضور در پروژههای High-Tech، برندسازی و کاهش ریسک رکود فولاد خام را به همراه دارد.
فرصتها و تهدیدات
رحیم در ادامه به فرصتها و تهدیدات بازار فولادهای پیشرفته اشاره کرد و گفت: حرکت جهان به سمت فولاد کمکربن، رشد مصرف AHSS در خودروهای برقی و گسترش دیجیتالیزاسیون و Industry 4.0 فرصتهای این بازار و هزینه بسیار بالا برای R&D، کمبود استانداردهای تولید، ناآمادگی تأمینکنندگان داخلی و ریسکهای سیاسی و تجاری تهدیدات این بازار به شمار میروند.
سؤالات راهبردی پیشروی ایران و فولاد هرمزگان
پیش از ورود به تولید فولادهای پیشرفته باید به پرسشهای کلیدی پاسخ داده شود که شامل:
چه محصولی تولید شود؟ کدام بازارها هدفگذاری شوند؟
پراکندگی جغرافیایی تولید چگونه باشد؟
و چه درصدی از تولید فولاد کشور باید به گریدهای خاص اختصاص یابد؟
در نهایت با پاسخ به این سوالات میتوان زمینه را برای تولید فولادهای پیشرفته فراهم کرد.
اگر وارد AHSS نشویم، امکان حذف از بازار صادراتی طی پنج سال آینده، از دست رفتن فرصت خودرو/EV و ناتوانی در رقابت با فولادسازان کمکربن وجود خواهد داشت.
در صورتی که دیر به این بازار وارد شویم، با توجه به حضور رقبای بسیار قدرتمند با افزایش هزینه توسعه و طولانی شدن زمان ورود مواجه خواهیم شد.
پیشنهادها
ورود با نسل اول و دوم، سرمایهگذاری روی CGL دقیق R&D مشترک، همکاری مستقیم با خودروسازان منطقه ترکیه، هند، رنو، حرکت به نسل سوم تا ۲۰۳۰ Q&P + Medium-Mn و نهایتا برندسازی محصول مانند Docol / Fortiform ازجمله گامها برای سناریوهای پیشنهادی خواهد بود. این نقشه راه دقیقاً همان چیزی است که Arcelor، POSCO و SSAB اجرا کردند.
