اقتصاد ایران؛ زخمی از جنگ، گرفتار در تورم

ساره جعفرقلی

پایگاه خبری افق و افتصاد _ایران امروز با چالش‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کند که هم ریشه در گذشته دارند و هم از تبعات جنگ اخیر نیرو گرفته‌اند. اقتصاد کشور زخمی است، اما هنوز ایستاده؛ ایستاده بر ستون‌های لرزانی که نیازمند بازسازی جدی‌اند.

تورم؛ دشمن اصلی سفره های مردم

تورم بالای ۳۰ تا ۴۰ درصد نه‌تنها قدرت خرید مردم را بلعیده، بلکه اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی را هم تضعیف کرده است. هر تغییر کوچک در نرخ ارز، موجی از گرانی را به بازار می‌فرستد.

ارز؛ دو نرخی، دو سر باخت

شکاف میان نرخ رسمی و بازار آزاد ارز، زمین بازی را برای رانت‌جویان هموار کرده و هزینه‌ی زندگی را برای شهروندان عادی بالا برده است. تا این دوگانگی ادامه دارد، ثبات واقعی به اقتصاد بازنخواهد گشت.

نفت؛ منبعی با زنجیر تحریم

صادرات نفت پس از جنگ جان تازه‌ای گرفته، اما تخفیف‌های سنگین و محدودیت‌های بانکی باعث شده درآمد ارزی به مراتب کمتر از ظرفیت واقعی باشد. وابستگی به نفت همچنان پاشنه آشیل اقتصاد ایران است.

بودجه؛ سنگینی هزینه‌ها

هزینه‌های جنگ و بازسازی، فشار مضاعفی بر بودجه وارد کرده است. دولت ناچار است میان تأمین هزینه‌های جاری و رفاه عمومی انتخاب‌های سختی کند، انتخاب‌هایی که اغلب به زیان معیشت مردم تمام می‌شود.

بیکاری پنهان؛ روی دیگر رکود

اگرچه آمار رسمی نرخ بیکاری را پایین نشان می‌دهد، اما اشتغال ناقص و دستمزدهای پایین واقعیت دیگری را روایت می‌کند. جوانان و زنان بیشترین قربانی این شرایط‌اند.

راهی جز اصلاح نیست

ایران امروز به اصلاحات عمیق نیاز دارد: شفافیت در بودجه، استقلال بانک مرکزی، یکسان‌سازی تدریجی نرخ ارز و هدایت سرمایه به سمت تولید و زیرساخت. بدون این تغییرات، تورم و رکود همچنان دو روی یک سکه باقی خواهند ماند.