یک میلیون شاغل بخش خدمات بیکار شدند
اگرچه وضعیت اشتغال طی سنوات اخیر فراز و نشیب بسیاری داشته است اما شیوع کرونا به قدری در این حوزه موثر بوده که شاهد کاهش یک میلیون شاغل در بخش خدمات و ۵۱۹ هزار نفر در بخش صنعت بودیم.
اشتغال به عنوان یکی از مؤلفه‌های توسعه کشورها، همواره در رأس برنامه‌ها و اهداف دولت‌ها بوده است چراکه علاوه بر کمک به توسعه اقتصاد و بهره‌وری، مشخص شده که تداوم بیکاری و عدم دستیابی افراد به شغل عامل مهمی در بروز بزهکاری و پدیده‌های مخرب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. با این حال در کشور ما به صورت اصولی به مساله اشتغالزایی و اشتغال پایدار توجه نشده است.
البته هر ساله از سوی متولیانی همچون سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام می‌شود که یک میلیون شغل طی یک سال ایجاد خواهد شد اما نتایج اقدامات مسئولان آنطور که باید و شاید ملموس نبوده است و حتی به عنوان نمونه در سال ۹۷ اگرچه قرار بود یک میلیون و ۳۳ هزار شغل ایجاد شود اما طبق آمار فقط ۴۶۳ هزار و ۹۲۸ شغل ایجاد شد.
برای امسال نیز دولت پیشبینی کرده بوده که یک میلیون شغل ایجاد خواهد شد اما علاوه بر فضای نامطلوب حاکم بر کسب و کارها، شیوع ویروس کرونا نیز مزید بر علت شد روند اشتغالزایی کُند شود و باید منتظر ماند تا دید در انتهای امسال، آیا دولت خواهد توانست در کنار حفظ اشتغال موجود، در حوزه ایجاد اشتغال جدید هم عملکرد قابل قبولی رقم بزند یا خیر.
تعداد شاغلان طی ۱۵ سال اخیر
با توجه به اینکه چهار بخش صنعت، خدمات، کشاورزی و ساختمان جزو حوزه‌های تأثیرگذار در اشتغال هستند، در ادامه وضعیت اشتغال در این چهار بخش طی ۱۵ سال اخیر (از ۸۴ تا بهار ۹۹) مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش اول: خدمات
مطابق با آمار ارائه شده از سوی وزارت کار، تعداد شاغلان بخش خدمات این حوزه از ۹ میلیون و ۲۵۷ هزار و ۶۱۲ در سال ۸۴ به ۱۲ میلیون و ۲۳۲ هزار و ۳۱۰ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.
البته روند صعودی تعداد شاغلان بخش خدمات از سال ۸۹ آغاز شده که بیشترین تعداد هم برای بهار ۹۸ با عدد ۱۲ میلیون و ۳۹۵ هزار و ۵۰۹ نفر بوده است.
همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش خدمات ۱۱ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۱۹ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۱۲ میلیون و ۳۹۵ هزار و ۵۰۹ نفر) مقایسه کنیم شاهد کاهش ۹۸۰ هزار و ۴۱۸ نفری خواهیم بود.
چندی پیش مسعود بابایی مدیرکل بیمه بیکاری وزیر کار در این رابطه گفته بود: ۶۲ درصد کارگاه‌هایی که از شیوع کرونا متأثر شدند در حوزه خدمات فعال بودند و ۵۹ درصد از کل نیروهایی که بیکار شدند مربوط به این حوزه بود.
به طور کلی قیاس تعداد شاغلان خدمات در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد افزایش ۲ میلیون و ۹۷۴ هزار و ۶۹۸ نفر هستیم.
بخش دوم: صنعت
تعداد شاغلان بخش صنعت (بدون ساختمان) از ۴ میلیون و ۱۱۴ هزار و ۹۸ در سال ۸۴ به ۴ میلیون و ۷۴۳ هزار و ۵۳۲ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.
البته بررسی وضعیت اشتغال در این بخش نشان می‌دهد که طی سال‌های ۸۸ تا ۹۳ تعداد شاغلان صنعت زیر ۴ میلیون نفر بوده است به گونه‌ای که در سال ۹۰ این عدد به ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار و ۷۱۴ نفر رسیده بود.
همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش صنعت ۴ میلیون و ۳۵۷ هزار و ۱۵ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۴ میلیون و ۸۷۶ هزار و ۸۲۶ نفر) مقایسه کنیم شاهد کاهش ۵۱۹ هزار و ۸۱۰ نفری خواهیم بود که به طور ملموس تأثیر شیوع ویروس کرونا را نشان می‌دهد.
طبق گفته بابایی، ۳۱ درصد کارگاه‌های متأثر شده از کرونا مربوط به حوزه صنعت است و ۳۷ درصد کارگرانی که بیکار شدند در این بخش مشغول به کار بودند.
به طور کلی قیاس تعداد شاغلان صنعت در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد افزایش ۶۲۹ هزار و ۴۳۴ نفر هستیم.
بخش سوم: کشاورزی
تعداد شاغلان بخش کشاورزی از ۵ میلیون و ۹۹ هزار و ۹۶۷ در سال ۸۴ به پایین‌ترین سطح در سال ۹۳ با رقم ۳ میلیون و ۸۱۲ هزار نفر رسید؛ اما در ادامه مسیر با فراز و نشیب به ۴ میلیون و ۳۲۸ هزار و ۴۴۰ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.
همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش کشاورزی ۴ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۷۲۳ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۴ میلیون و ۲۷۶ هزار و ۹۹۹ نفر) مقایسه کنیم شاهد رشد ۱۱ هزار و ۷۲۴ نفری خواهیم بود.
آنطور که بابایی گفته بود ۳ درصد از کسب‌وکارهای بخش کشاورزی متأثر از کرونا آسیب دیدند و یک درصد از کل نیروهای بیکار شده مربوط به این بخش هستند.
به طور کلی قیاس تعداد کشاورزان در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد کاهش ۷۷۱ هزار و ۵۲۷ نفر هستیم.
بخش چهارم: صنعت ساختمان
همچنین تعداد شاغلان بخش ساختمان از ۲ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۹۹۰ در سال ۸۴ به ۳ میلیون و ۴۰ هزار و ۱۱۲ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.
البته بررسی وضعیت اشتغال در این بخش نشان می‌دهد که از سال ۹۰ به این سو تعداد شاغلان ساختمان به بالای ۳ میلیون نفر رسید که حتی در سال ۹۲ تعداد شاغلان این بخش ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار و ۹۳۱ نفر بود.
اما در ادامه روند تعداد شاغلان ساختمان کاهشی شد به گونه‌ای که در سال ۹۸ شاهد اشتغال ۳ میلیون و ۴۰ هزار و ۱۱۲ نفر در این بخش بودیم.
در بهار ۹۹ نیز که شیوع ویروس کرونا به شدت بخش ساختمان را تحت‌الشعاع خود قرار داد، تعداد شاغلان این حوزه بعد از ۹ سال به زیر ۳ میلیون نفر رسید.
به صورت دقیق‌تر تعداد شاغلان ساختمان در بهار امسال ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار و ۲۴۷ نفر بوده است که در قیاس با بهار پارسال (۳ میلیون و ۱۶ هزار و ۴۱۸ نفر) شاهد کاهش ۶۶ هزار و ۱۷۲ نفر هستیم.
