ایران در آستانه جهش لیتیومی
ایران برای ورود به بازار جهانی باتری‌های برقی گام بلندی برداشت
پایگاه خبری افق و اقتصاد – ایران با بهره‌مندی از ذخایر غنی لیتیوم در خراسان شمالی، مرکزی و کرمان، فرصت کم‌نظیری برای تبدیل به قطب منطقه‌ای تولید باتری‌های برقی دارد، الگویی که تجربه جهانی شرکت‌های بزرگ همانند Stardust Power ، مسیر آن را روشن کرده است و می‌تواند آغازگر فصل جدیدی از سرمایه‌گذاری در انرژی‌های نو باشد.
به گزارش پایگاه خبری افق و اقتصاد، تحولات اخیر در بازار جهانی لیتیوم، چشم‌اندازی تازه برای ایران فراهم کرده است. کشوری که به واسطه وجود منابع قابل‌توجه این فلز استراتژیک در چند استان، توان ورود جدی به زنجیره ارزش جهانی انرژی‌های نو را دارد. لیتیوم، عنصر حیاتی در تولید باتری‌های برقی و ذخیره‌سازهای انرژی پاک، می‌تواند به‌سرعت جایگاه اقتصاد معدنی ایران را از تأمین‌کننده مواد خام به بازیگر کلیدی منطقه‌ای ارتقا دهد.
در همین حال، شرکت آمریکایی Stardust Power با همکاری Mandrake Resources، توافق ۱۲ ساله‌ای برای تأمین سالانه ۷۵۰۰ تن لیتیوم کلرید از پروژه ایالت یوتا منعقد کرده است؛ قراردادی که نشان‌دهنده محوریت پایدارسازی امنیت عرضه و توسعه پالایشگاه‌های تخصصی لیتیوم در جهان است. این پروژه، مدلی موفق از زنجیره تأمین هوشمند و متمرکز محسوب می‌شود، الگویی که می‌تواند الگوی عملی برای صنعت معدنی ایران در دهه آینده باشد.
پروفسور پابلو کورتگوسو، مدیر فنی Stardust Power، درباره این همکاری گفت تمرکز بر زیرساخت و کیفیت تولید «باتری‌گرید» نه‌تنها سودآوری بلندمدت را تضمین می‌کند بلکه پایه توسعه پایدار انرژی پاک را شکل می‌دهد.
برای ایران، درس‌ها و فرصت‌های مشابه فراوان است. با وجود ذخایر گسترده در سه استان و همکاری نزدیک میان وزارت صمت و ایمیدرو، کشور می‌تواند با اجرای چند محور کلیدی جایگاه خود را در بازار جهانی تثبیت کند:
اول، احداث پالایشگاه‌های مرکزی و مدرن با هدف تبدیل لیتیوم خام به محصولات نهایی باتری‌گرید؛ این اقدام موجب جهش تولید داخلی، اشتغال تخصصی و افزایش صادرات می‌شود.
دوم، توسعه و یکپارچه‌سازی زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای در نزدیکی معادن لیتیوم، که هزینه لجستیکی را کاهش و رقابت‌پذیری را افزایش می‌دهد.
سوم، طراحی پالایشگاه‌های با انعطاف‌پذیری بالا برای پردازش چند منبع معدنی، تا در برابر نوسانات تولید و قیمت جهانی مقاوم شوند.
چهارم، جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی با قراردادهای بلندمدت، که می‌تواند ثبات اقتصادی در این بخش را تضمین کند و از نوسانات شدید بازارهای جهانی جلوگیری نماید.
پنجم، بهره‌گیری از مزیت ژئوپلیتیکی ایران در منطقه؛ قرار گرفتن در مسیر ترانزیت آسیای مرکزی، خلیج فارس و پاکستان، این امکان را فراهم می‌کند تا کشور به مرکز توزیع مواد باتری و فناوری‌های مرتبط تبدیل شود.
بر مبنای همین مسیر، کارشناسان معتقدند توسعه زنجیره کامل ارزش لیتیوم – از استخراج تا تولید سلول‌های باتری – می‌تواند برای ایران همان نقشی را بازی کند که نفت در قرن بیستم داشت: پایه شکل‌گیری اقتصاد صنعتی جدید و منبع درآمدی ماندگار برای نسل‌های آینده.
ایران اکنون در نقطه عطف ورود به بازار جهانی انرژی‌های نو قرار دارد. با برنامه‌ریزی راهبردی، وضع مقررات حمایتی و ایجاد زیرساخت‌های یکپارچه اکتشاف، پالایش و تحقیق، می‌توان ظرف چند سال آینده کشور را در صف بازیگران اصلی صنعت باتری‌های برقی و فناوری ذخیره‌سازی انرژی قرار داد — صنعتی که آینده اقتصاد جهانی در دستان آن رقم خواهد خورد.
